Umman’da Başlayacak Dolaylı Temaslar Yeni Dönemin Habercisi mi?
Orta Doğu'daki tansiyonu yakından ilgilendiren yeni bir diplomatik gelişme yaşanıyor. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi’nin yaptığı açıklamaya göre, İran ve ABD heyetleri, 12 Nisan Cumartesi günü Umman’da dolaylı görüşmelere başlayacak. Bu görüşmelerin hem fırsat hem de bir test niteliğinde olacağı ifade edilirken, sürecin seyri merakla bekleniyor.
Diplomatik Girişim: Umman’da Yeni Sayfa
Erakçi, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Top ABD’nin sahasında” diyerek diplomatik sorumluluğun Washington’da olduğunu vurguladı. Bu ifade, İran’ın diyalog kapılarını tamamen kapatmadığını, ancak masaya oturmak için ön koşulları bulunduğunu gösteriyor. 2018 yılında ABD'nin nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesi sonrası kopan diyalog zinciri, şimdi dolaylı da olsa yeniden kurulmaya çalışılıyor.
Trump’tan Mektup, İran’dan Soğukkanlı Yanıt
ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz ay İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e gönderdiği mektup, doğrudan müzakere çağrısı içeriyordu. Ancak mektubun aynı zamanda tehditler de taşıması, İran tarafında olumsuz karşılandı. Tahran yönetimi, baskı ve tehdit altında doğrudan görüşmelere yanaşmayacağını belirterek, yalnızca dolaylı temasları kabul edebileceğini Umman aracılığıyla Washington’a iletti.
Umman Arabuluculuğu Yeniden Devrede
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi’nin dün yaptığı açıklamada, Umman’ın arabulucu olarak öne çıktığı ve dolaylı görüşme formatının kabul görmesi için ABD’nin kararının beklendiği belirtilmişti. Umman, geçmişte de benzer krizlerde taraflar arasında köprü vazifesi görmüş ve güvenilir bir diplomatik platform olarak ön plana çıkmıştı.
Trump: “Doğrudan Görüşme Olacak” İddiası
ABD Başkanı Trump ise dün yaptığı açıklamada, İran ile doğrudan görüşmelerin yapılacağını ileri sürdü. Netanyahu ile Beyaz Saray’da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından basına konuşan Trump, “Cumartesi günü doğrudan temas kurulacak” diyerek farklı bir tablo çizdi. Trump’ın bu açıklamasıyla İran’ın resmi beyanları arasında çelişkili bir durum ortaya çıkarken, dolaylı mı yoksa doğrudan mı görüşüleceği halen net değil.
Görüşme Öncesi Tehdit: “İran Büyük Tehlikeye Girer”
Trump’ın İran’a yönelik mesajı ise son derece netti: “Anlaşmaya varılamazsa İran büyük tehlikeye girer.” Bu çıkış, Tahran’da tepkiyle karşılanırken, İran yönetimi Trump’ın üslubunun görüşmelerin yapıcı atmosferine zarar vereceğini düşünüyor.
Görüşmelere Umutla Ama Temkinle Yaklaşılıyor
İran kamuoyunda görüşmelere yönelik temkinli bir iyimserlik hâkim. Umman’daki bu dolaylı temaslar, iki ülke arasındaki buzların tamamen erimesi anlamına gelmese de, diplomatik yeniden temas açısından kritik bir adım olarak görülüyor. Görüşmelerin içeriğinde nükleer faaliyetler, yaptırımlar ve bölgesel güvenlik gibi önemli başlıkların yer alması bekleniyor.
Taraflar arasında doğrudan görüşmelere geçilip geçilmeyeceği ise bu ilk dolaylı temasların seyrine bağlı olacak. İran'ın diplomatik kurallardan ödün vermeden masada kalma kararlılığı, ABD'nin baskıcı tutumunu yumuşatıp yumuşatmayacağına bağlı olacak.
